kerk.huw. (resp. 18 en 25 jaar oud) te Kaap de Goede Hoop, Zuid-Afrika op 12 apr 1693
met
Pieter van der Poel, zn. van Jonas van der Poel en Elysabeth Aryens van Noort, geb. te Leiden op 29 apr 1667, ged. te Leiden op 8 mei 1667, Scheepskorporaal in 1689, Wagenmaker, IJzersmid, ovl. (48 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 29 sep 1715.
Pieter van der Poel.
Pieter treedt op 26 september 1689 in dienst bij de VOC als scheepskorporaal. Hij vertrekt dan met 223 opvarenden op het schip Moerkapel naar Batavia. Pieter was als scheepskorporaal belast met het toezicht en onderhoud van de wapens (wapensmid).Op 2 maart 1690 komt hij aan op de Kaap. De 31ste van die maand vaart de Moerkapel door naar Batavia, waar het op 10 juni aankomt. Pieter is dan al niet meer op het schip. Op 1 november 1691 treedt hij te Kaap de Goede Hoop uit dienst van de VOC en wordt daar vrijburger. Op dat moment vaart de Moerkapel nog in de Indische wateren (o.a. tussen Malabar en Batavia). Als de Moerkapel op 26 mei 1692 weer in de Kaap arriveert, op weg van Batavia naar Veere,is Pieter al bijna zeven maanden uit dienst van de VOC.
Kaap de Goede Hoop was een verversingsstation en reparatieplaats voor gehavende schepen. Ongetwijfeld kon men daarbij een goede smid gebruiken. Als vrijburger kon hij met toestemming van de Compagnie dit werk ook blijven doen. Bronnen: Archief VOC, nummer toegang 1.04.02, inv.nr. 5371, folionr. 19; www.wrecksite.eu/wreck.aspx?182903#146650.
In die tijd leefden nog maar weinig blanken op de Kaap. "De regenten der weeshuizen van Rotterdam en Amsterdam deden het hunne, maar toch telde de kolonie in 1688 nog slechts 88 volwassen vrouwen tegen 254 mannen en 231 kinderen. In dit jaar en de volgende kwam er echter een groote aanwas aan Walen en Hugenoten; zoodat in 1694 het aantal blanken 1159 bedroeg." (Bron: Jac. van Ginneken, Handboek der Nederlandsche Taal, deel I, hfst. 7, blz. 206).
Bij zijn dood is vrijburger Pieter van der Poel "welgesteld en 'n gesiene man aan die Kaap, met 'n plaas aan die Liesbeeckrivier en ses huise in Kaapstad"; "Benewens die eiendomme was die kontantbates van die boedel 17.199 gulden," Bron: V,A. van der Spuy, Die van der Spuy-Stamregister, Johannesburg, 1974, eigen uitgave, blz. 31-32. In de Zuid-Afrikaanse familie van der Poel gaat het verhaal dat Pieter zijn testament begroef en dat er een kerk bovenop gebouwd werd. De familie respecteerde de plek en liet het testament voor wat het was, zodat het nooit tot uitvoer gebracht is. Bron: Karien Oosthuizen, Zuid-Afrika.
Uit dit huwelijk 6 kinderen:
naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen | |
1 | Maria | *1694 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1771 | de Kaap, Zuid-Afrika | 77 | 2 | 0 |
2 | Jonas | *1695 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1756 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 60 | 1 | 9 |
3 | Elsabe | *1698 | Kaapstad, Zuid-Afrika | Kaapstad, Zuid-Afrika | 0 | 0 | ||
4 | Elisabeth | *1699 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1737 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 37 | 1 | 0 |
5 | Catharina | *1704 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1705 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 0 | 0 | 0 |
6 | Johanna | *1706 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1775 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 69 | 1 | 0 |
otr. (Aeltien ongeveer 20 jaar oud) te Leiden op 3 jun 1678
met
Aeltien van der Poel, dr. van Jonas van der Poel en Elysabeth Aryens van Noort, ged. ned.ger. te Leiden op 3 mrt 1658, otr. (2) met Arij Gijsbertsz van der Woert. Uit deze relatie geen kinderen.
otr. (resp. ongeveer 42 en ongeveer 38 jaar oud) te Leiden op 21 okt 1696
met
Aeltien van der Poel, dr. van Jonas van der Poel en Elysabeth Aryens van Noort, ged. ned.ger. te Leiden op 3 mrt 1658, otr. (1) met Hermanus Wacker. Uit deze relatie geen kinderen.
Arij Gijsbertsz van der Woert en Aeltien van der Poel
Voor Arij was dit zijn derde huwelijk. Hij was eerder getrouwd geweest met Margariet Kerckhoff (1676) en met Gresella Harper (1679).
otr. te Leiden op 24 mei 1663, kerk.huw. (resp. ongeveer 25 en ongeveer 22 jaar oud) te Noordwijkerhout op 7 jun 1663
met
Janneken van der Poel, dr. van Adolff van der Poel en Elisabet (Lysbeth) du Pon, ged. te Leiden op 4 apr 1641, ovl. (minstens 39 jaar oud) na 1681.
kerk.huw. (resp. 22 en ongeveer 28 jaar oud) (1) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 14 jun 1716
met
Melt van der Spuy, zn. van Jacob van der Spuy en Krijntje van Leeuwen, ged. te Rotterdam op 4 apr 1688, Handelaar, ovl. (ongeveer 46 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 28 okt 1734.
Melt van der Spuy.
In 1707 nam Melt dienst bij de Kamer Delft van de Oost Indische Campagnie. In 1708 komt hij aan in Kaap de Goede Hoop (met de Schellenberg), waar hij tot 1713 blijft. Terug in Rotterdam (met de Donauw) incasseert hij zijn soldij over de afgelopen jaren en in 1714 vaart hij uit als adelborst (op de Kiefhoeck) voor Kamer Rotterdam, wederom naar de Kaap.
Hij blijft aan de Kaap en trouwt met Maria van der Poel in 1716. Zijn gehele leven blijft hij in dienst van de H.O.I.K, op het laatst in de rang van luitenant. Tevens was hij een ondernemend zakenman, met name actief in de drankhandel. Bron: V.A, van der Spuy, Die van der Spuy-Stamregister, Johannesburg, 1974, eigen uitgave, blz.27-32.
In het archief van de Politieke Raad komt hij voor als pachter van een perceel Kaapse brandewijn (1729) en krijgt hij in 1730 toestemming om een bijtapper aan te stellen. In 1731, hij is dan inmiddels Vaandrig bij de Burger Militie, verzoekt hij zijn 9-jarig zoontje Pieter (Petrus) naar het vaderland te mogen zenden met ้้n van de aanwezige retourschepen. Deze Petrus studeert later theologie in Groningen en vestigt zich daarnaals predikant aan de Kaap.
Bron: Resoluties van de Politieke Raad van Kaap de Goede Hoop, Kaaps Archief, C. 83,86, 87.
kerk.huw. (45 jaar oud) (2) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 24 jan 1740
met
Carel George Wieser, geb. te Heidelberg, Duitsland, Lid van de Burgerraad, ovl. te de Kaap, Zuid-Afrika in 1758.
Carel George Wieser.
Carel was soldaat in dienst van de VOC. In 1728 arriveert hij op de Kaap. In 1730 promoveert hij tot korporaal en twee jaar later trouwt hij Johanna Jacoba Colijn. Zij was eigenares van een boerderij in Camps Bay en de zuster van Johannes Colijn, de eigenaar van Klein Constantia. In 1733 wordt Carel vrijburger en koopt hij Groot Constantia met geleend geld, o.a. afkomstig van zijn zwager Johannes Colijn. Vanwege zijn schulden kon hij de boerderij niet verder ontwikkelen en feitelijk controleerde zijn zwager Klein ่n Groot Constantia. Als Johanna in 1737 overlijdt, krijgt Carel echter een grote erfenis en heeft hij genoeg geld om zijn schulden af te lossen en te gaan investeren. Hij is eigenaar van Groot Constantia tot zijn dood in 1759 en wordt gezien als de grondlegger van Groot Constantia als wijnboerderij. Zijn stiefzoon Jacobus van der Spuy is eigenaar van 1759-1778. Onder diens bewind raakt de boerderij echter in verval.
In 1743 kreeg Carel ook de boerderij Poespaskraal (nu Sunnydale) geschonken, een enorm groot landgoed van 730 morgen. Carel liet daar een Hollands huis bouwen aan de voet van de Roodeberg Mountain dat hij als jachthuis gebruikte. In 1987 werd dit huis tot nationaal monument verklaard. Bronnen: Wikipedia; http://twooceans.hartcourts.co.za/Home/Local Information/2563; http://www.geni.com/projects/Farm-Owners-in-South-Africa/14408.
kerk.huw. (resp. ongeveer 28 en 22 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 14 jun 1716
met
Maria van der Poel, dr. van Pieter van der Poel en Johanna Viant (Vyandt), geb. te Kaapstad, Zuid-Afrika op 7 feb 1694, ovl. (77 jaar oud) te de Kaap, Zuid-Afrika op 23 aug 1771, tr. (2) met Carel George Wieser. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Maria van der Poel.
Maria was welgesteld. In 1725 erfde zij aanzienlijk van haar vader en in 1734 van haar eerste echtgenoot Melt van der Spuy. Al in 1740 laat zij een testament maken waarin ze 35.000 gulden aan haar minderjarige kinderen nalaat. Vervolgens trouwt Maria, ook in 1740, met de welgestelde weduwnaar Carel Wieser. Het gezin gaat dan wonen op het landgoed Constantia (224 morg) . Zij overlijdt als een vermogende weduwe. Bron: V.A. van der Spuy, Die van der Spuy-Stamregister, Johannesburg, 1974, eigen uitgave, blz. 28-33.
kerk.huw. (Maria 45 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 24 jan 1740
met
Maria van der Poel, dr. van Pieter van der Poel en Johanna Viant (Vyandt), geb. te Kaapstad, Zuid-Afrika op 7 feb 1694, ovl. (77 jaar oud) te de Kaap, Zuid-Afrika op 23 aug 1771, tr. (1) met Melt van der Spuy, zn. van Jacob van der Spuy en Krijntje van Leeuwen. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Maria van der Poel.
Maria was welgesteld. In 1725 erfde zij aanzienlijk van haar vader en in 1734 van haar eerste echtgenoot Melt van der Spuy. Al in 1740 laat zij een testament maken waarin ze 35.000 gulden aan haar minderjarige kinderen nalaat. Vervolgens trouwt Maria, ook in 1740, met de welgestelde weduwnaar Carel Wieser. Het gezin gaat dan wonen op het landgoed Constantia (224 morg) . Zij overlijdt als een vermogende weduwe. Bron: V.A. van der Spuy, Die van der Spuy-Stamregister, Johannesburg, 1974, eigen uitgave, blz. 28-33.
kerk.huw. (resp. 24 en 17 jaar oud) te Zuid-Afrika op 11 aug 1720
met
Sophia Myburgh, dr. van Jan Lambrechts Myburgh en Sophia Sank, geb. te Kaapstad, Zuid-Afrika op 27 sep 1702, ged. ned.ger. te Kaapstad, Zuid-Afrika op 1 okt 1702, ovl. (73 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 16 nov 1775.
Uit dit huwelijk 9 kinderen:
naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen | |
1 | Petrus | *1720 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1788 | Stellenbosch, Zuid-Afrika | 67 | 1 | 8 |
2 | Johannes | *1723 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1768 | Zuid-Afrika | 45 | 1 | 4 |
3 | Albertus | *1724 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1806 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 81 | 1 | 10 |
4 | Johanna | *1726 | Zuid-Afrika | 2 | 0 | |||
5 | Jonas | *1728 | Zuid-Afrika | 1733 | Zuid-Afrika | 4 | 0 | 0 |
6 | Sophia | *1730 | Zuid-Afrika | 1745 | Zuid-Afrika | 14 | 0 | 0 |
7 | Lambertus | *1732 | Zuid-Afrika | 1755 | Zuid-Afrika | 23 | 1 | 1 |
8 | Cornelis | *1734 | Zuid-Afrika | 1804 | Zuid-Afrika | 69 | 2 | 5 |
9 | Maria | *1739 | Zuid-Afrika | 1805 | Zuid-Afrika | 66 | 1 | 0 |
kerk.huw. (resp. 17 en 24 jaar oud) te Zuid-Afrika op 11 aug 1720
met
Jonas van der Poel, zn. van Pieter van der Poel en Johanna Viant (Vyandt), geb. te Kaapstad, Zuid-Afrika op 29 dec 1695, Wijnboer, Veeboer, ovl. (60 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 4 jul 1756.
Jonas van der Poel.
Jonas was o.a. pachter van een perceel "Caabse Coelewijn". In 1729 koopt hij de boerderij Zeekoeigat op een veiling van de nalatenschap van Claas Jansz. van Rensburg en Aletta van der Merwe. Zeekoeigat lag westelijk aan de Berg rivier, 7 kilometer ten noorden van Wellington. Jonas betaalde er 133,3 Rix dollars voor. Bron: Internet, http://www.geocities.com/Athens/Atlantis/4364/CLAAS2.htm. Jonas wordt in de Resoluties van de Politieke Raad van Kaapstad regelmatig genoemd in verband met zijn activiteiten als veeboer. In 1725 krijgt hij toestemming om vee te slachten (C 85, K.A.). In 1744 wordt hij genoemd als eigenaar van "de Veepost" (C 122, K.A.). In 1747 verzoekt hij als ้้n van de "vrijslagters" om de prijs van het vlees te mogen verhogen vanwege de hoge prijs van het vee. Ze krijgen toestemming voor een verhoging van anderhalve Stuiver het Pond naar twee Stuivers (C 125, K.A.).
Ook was Jonas actief in de politiek, de burgermilitie en in de kerk. Hij was Burgerraad o.a. van 1750 tot 1751 C 128 en C 129, K.A.) Als ouderling en/of diaken zien we hem o.a. in 1731 en 1733 (C 88 en C 94, K.A.) en eveneens nog in 1749 (C 127, K.A.). Hij maakte tevens carri่re in de Burger Militie. In 1730 wordt hij van Sergeant bevorderd tot Corporaal (i.p.v. zijn zwager Melt van der Spuy, die Vaandrig wordt) (C 86, K.A.) en in 1746 wordt hij als Luitenant bevorderd tot Capitein (C 124, K.A.). Op 2 oktober 1753 wordt Jonas op zijn verzoek wegens lichamelijke gebreken ontslagen als capitein van de Tweede Compagnie BurgerInfanterie en van alle verdere burgerlijke ambten (C 131, K.A.).
Uit dit huwelijk 9 kinderen:
naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen | |
1 | Petrus | *1720 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1788 | Stellenbosch, Zuid-Afrika | 67 | 1 | 8 |
2 | Johannes | *1723 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1768 | Zuid-Afrika | 45 | 1 | 4 |
3 | Albertus | *1724 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 1806 | Kaapstad, Zuid-Afrika | 81 | 1 | 10 |
4 | Johanna | *1726 | Zuid-Afrika | 2 | 0 | |||
5 | Jonas | *1728 | Zuid-Afrika | 1733 | Zuid-Afrika | 4 | 0 | 0 |
6 | Sophia | *1730 | Zuid-Afrika | 1745 | Zuid-Afrika | 14 | 0 | 0 |
7 | Lambertus | *1732 | Zuid-Afrika | 1755 | Zuid-Afrika | 23 | 1 | 1 |
8 | Cornelis | *1734 | Zuid-Afrika | 1804 | Zuid-Afrika | 69 | 2 | 5 |
9 | Maria | *1739 | Zuid-Afrika | 1805 | Zuid-Afrika | 66 | 1 | 0 |
kerk.huw. (resp. 19 en ongeveer 17 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 2 jul 1719
met
Michiel Bock, zn. van Christiaan Bock en Anna Groothenning, ged. te Zuid-Afrika op 19 mrt 1702.
Michiel Bock.
Michiel werd geboren als slaaf (zijn moeder was slavin).
kerk.huw. (resp. ongeveer 17 en 19 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 2 jul 1719
met
Elisabeth van der Poel, dr. van Pieter van der Poel en Johanna Viant (Vyandt), geb. te Kaapstad, Zuid-Afrika op 6 okt 1699, ovl. (37 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 17 mei 1737.
kerk.huw. (resp. 22 en ongeveer 26 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 29 aug 1728
met
Cornelis Ehlers (Eelders), geb. te Amsterdam in 1702, ovl. (hoogstens 57 jaar oud) voor 1759.
kerk.huw. (resp. ongeveer 26 en 22 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 29 aug 1728
met
Johanna Catharina van der Poel, dr. van Pieter van der Poel en Johanna Viant (Vyandt), geb. te Kaapstad, Zuid-Afrika op 25 jun 1706, ovl. (69 jaar oud) te Kaapstad, Zuid-Afrika op 10 aug 1775.
kerk.huw. (resp. 23 en ongeveer 22 jaar oud) te Stellenbosch, Zuid-Afrika op 29 dec 1743
met
Elsje Myburgh, dr. van Albert Lambertz Myburgh en Elisabeth Schalk van der Merwe, ged. ned.ger. te Zuid-Afrika op 12 okt 1721, ovl. (ongeveer 51 jaar oud) te de Kaap, Zuid-Afrika op 23 dec 1772.
Elsje Myburgh.
Elsje was eerder weduwe van Johannes Hendrik Cloete.
Uit dit huwelijk 8 kinderen:
naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen | |
1 | Jonas | *1744 | Zuid-Afrika | 1756 | Zuid-Afrika | 11 | 0 | 0 |
2 | Elsabe | *1746 | Zuid-Afrika | 1829 | Zuid-Afrika | 82 | 1 | 0 |
3 | Sophia | *1749 | Zuid-Afrika | 0 | 0 | |||
4 | Wilhelmina | *1750 | Zuid-Afrika | 2 | 0 | |||
5 | Johanna | *1752 | Zuid-Afrika | 1 | 0 | |||
6 | Jonas | *1756 | Zuid-Afrika | 0 | 0 | |||
7 | Hendrina | *1758 | Zuid-Afrika | 1 | 0 | |||
8 | Petronella | *1760 | Zuid-Afrika | 1 | 0 |
kerk.huw. (resp. ongeveer 22 en 23 jaar oud) te Stellenbosch, Zuid-Afrika op 29 dec 1743
met
Petrus van der Poel, zn. van Jonas van der Poel en Sophia Myburgh, geb. te Kaapstad, Zuid-Afrika op 11 dec 1720, ovl. (67 jaar oud) te Stellenbosch, Zuid-Afrika op 8 aug 1788.
Petrus van der Poel.
Petrus (Pieter) wordt in de Resoluties van de Politieke Raad van Kaapstad regelmatig genoemd, o.a. als diaken in 1747, 1749 en 1752 (C 125, C 127 en C 130, K.A.) en als Scriba van de Kerkenraad in 1748 (C 126, K.A.). In 1773 werd de watervoorziening van de tuinen aan de Tafelberg geregeld door de Raad. De tuin van Petrus, "thans door Willem de Gruger beseeten", is op de zondagen aan de beurt (C 151, K.A.). In 1775 wordt Petrus benoemd tot Corporaal in de Compagnie Pennisten (C 153, K.A.).
Uit dit huwelijk 8 kinderen:
naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen | |
1 | Jonas | *1744 | Zuid-Afrika | 1756 | Zuid-Afrika | 11 | 0 | 0 |
2 | Elsabe | *1746 | Zuid-Afrika | 1829 | Zuid-Afrika | 82 | 1 | 0 |
3 | Sophia | *1749 | Zuid-Afrika | 0 | 0 | |||
4 | Wilhelmina | *1750 | Zuid-Afrika | 2 | 0 | |||
5 | Johanna | *1752 | Zuid-Afrika | 1 | 0 | |||
6 | Jonas | *1756 | Zuid-Afrika | 0 | 0 | |||
7 | Hendrina | *1758 | Zuid-Afrika | 1 | 0 | |||
8 | Petronella | *1760 | Zuid-Afrika | 1 | 0 |
kerk.huw. (33 jaar oud) te Zuid-Afrika op 20 jun 1756
met
Cornelia Sophia Myburgh, dr. van Lambert Albertz Myburgh en Anna Clara Koutsing, ovl. te Zuid-Afrika in jan 1769.
Uit dit huwelijk 4 kinderen:
naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen | |
1 | Jonas | ~1757 | Zuid-Afrika | 2 | 3 | |||
2 | Lambert | ~1759 | Zuid-Afrika | 0 | 0 | |||
3 | Klara | ~1761 | Zuid-Afrika | 0 | 0 | |||
4 | Petrus | ~1762 | Zuid-Afrika | 0 | 0 |